Kokoro Monkeypox jẹ akoran ọlọjẹ ti o fa nipasẹ ọlọjẹ monkeypox (MPXV).Kokoro yii ti tan ni akọkọ nipasẹ olubasọrọ pẹlu ohun elo ti o ni arun ati gbigbe atẹgun.Kokoro Monkeypox le fa akoran ninu eniyan, eyiti o jẹ arun ti o ṣọwọn ti o jẹ pataki ni Afirika.Eyi ni alaye diẹ sii nipa ọlọjẹ monkeypox.
Ìtànkálẹ̀ àrùn Monkeypox ní oríṣiríṣi orílẹ̀-èdè:
Apapọ ECDC-Ọfiisi Ẹkun ti WHO fun Iwe itẹjade Iboju Iboju Yuroopu Mpox (europa.eu)
Akopọ kakiri
Apapọ awọn ọran 25,935 ti mpox (eyiti a npè ni monkeypox tẹlẹ) ni a ti ṣe idanimọ nipasẹ awọn ilana IHR, awọn orisun gbogbo eniyan ati TESSy titi di 06 Oṣu Keje 2023, 14:00, lati awọn orilẹ-ede 45 ati awọn agbegbe jakejado Ekun Yuroopu.Ni ọsẹ mẹrin sẹhin, awọn ọran 30 ti mpox ti jẹ idanimọ lati awọn orilẹ-ede 8 ati awọn agbegbe.
Awọn data ti o da lori ọran ni a royin fun awọn ọran 25,824 lati awọn orilẹ-ede 41 ati awọn agbegbe si ECDC ati Ọfiisi Agbegbe WHO fun Yuroopu nipasẹ Eto Iboju Yuroopu (TESSy), titi di 06 Oṣu Keje 2023, 10:00.
Ninu awọn ọran 25,824 ti o royin ni TESSy, 25,646 jẹ iṣeduro yàrá.Síwájú sí i, níbi tí ìtòlẹ́sẹẹsẹ ti wà, 489 ni a fi ìdí rẹ̀ múlẹ̀ pé ó jẹ́ ti Clade II, tí a mọ̀ sí ní Ìwọ̀ Oòrùn Áfíríkà tẹ́lẹ̀.Ẹjọ ti a mọ akọkọ ni ọjọ apẹrẹ kan ti 07 Oṣu Kẹta 2022 ati pe a ṣe idanimọ nipasẹ idanwo ifẹhinti ti apẹẹrẹ iyokù.Ọjọ ibẹrẹ ti ibẹrẹ aami aisan jẹ ijabọ bi 17 Oṣu Kẹrin ọdun 2022.
Pupọ julọ awọn ọran wa laarin 31 ati 40 ọdun (10,167/25,794 – 39%) ati akọ (25,327/25,761 – 98%).Ninu awọn ọran ọkunrin 11,317 pẹlu iṣalaye ibalopo ti a mọ, 96% ti ara ẹni ni idanimọ bi awọn ọkunrin ti o ni ibalopọ pẹlu awọn ọkunrin.Lara awọn iṣẹlẹ pẹlu ipo HIV ti a mọ, 38% (4,064/10,675) jẹ ọlọjẹ.Pupọ julọ awọn ọran ti a gbekalẹ pẹlu sisu (15,358/16,087 – 96%) ati awọn aami aiṣan eto bii iba, rirẹ, irora iṣan, otutu, tabi orififo (10,921/16,087 – 68%).Awọn ọran 789 wa ni ile-iwosan (6%), eyiti awọn ọran 275 nilo itọju ile-iwosan.Awọn ẹjọ mẹjọ ni wọn gba si ICU, ati pe awọn ọran meje ti mpox ni a royin pe o ti ku.
Titi di oni, WHO ati ECDC ti ni ifitonileti ti awọn ọran marun ti ifihan iṣẹ.Ni awọn ọran mẹrin ti ifihan iṣẹ, awọn oṣiṣẹ ilera wọ ohun elo aabo ti ara ẹni ti a ṣeduro ṣugbọn wọn farahan si omi ara lakoko gbigba awọn ayẹwo.Ẹjọ karun ko wọ ohun elo aabo ti ara ẹni.Itọsọna akoko ti WHO lori iṣakoso ile-iwosan ati idena ikolu ati iṣakoso fun mpox wa wulo ati pe o wa ni https://apps.who.int/iris/handle/10665/355798.
Akopọ nọmba awọn ọran ti mpox ti a ṣe idanimọ nipasẹ awọn ọna IHR ati awọn orisun gbangba ti gbogbo eniyan ati royin si TESSy, Agbegbe Yuroopu, 2022-2023
Awọn orilẹ-ede ati awọn agbegbe ti n ṣe ijabọ awọn ọran tuntun ni awọn ọsẹ 4 ti o kọja ISO jẹ afihan ni buluu.
Akopọ ti awọn iṣalaye ibalopọ ti o royin laarin awọn ọran ọkunrin ti mpox, Agbegbe Yuroopu, TESSy, 2022-2023
Iṣalaye ibalopọ ni TESSy jẹ asọye ni ibamu si awọn ẹka ti kii ṣe iyasọtọ ti ara ẹni atẹle wọnyi:
- Heterosexual
- MSM = MSM/Homo tabi ọkunrin bi ibalopo
- Awọn obinrin ti o ni ibalopọ pẹlu awọn obinrin
- Bisexual
- Omiiran
- Aimọ tabi aimọ
Iṣalaye ibalopo kii ṣe dandan aṣoju fun akọ tabi abo ti eniyan ti ẹjọ naa ni ibalopọ pẹlu ni awọn ọjọ 21 sẹhin tabi ko tumọ si ibalopọ ibalopo ati gbigbe ibalopọ.
A ṣe akopọ nibi iṣalaye ibalopo ti awọn ọran ọkunrin ṣe idanimọ pẹlu.
Gbigbe
Gbigbe ara ẹni-si-eniyan ti mpox le waye nipasẹ olubasọrọ taara pẹlu awọ ara àkóràn tabi awọn egbo miiran gẹgẹbi ni ẹnu tabi lori awọn abo-ara;eyi pẹlu olubasọrọ ti o jẹ
- oju-si-oju (sọrọ tabi mimi)
- awọ-si-awọ (ifọwọkan tabi ibalopọ abẹ tabi furo)
- ẹnu-si-ẹnu (fẹnukonu)
- olubasọrọ ẹnu-si-ara (ibalopo ẹnu tabi fi ẹnu ko awọ ara)
- awọn droplets ti atẹgun tabi awọn aerosols kukuru kukuru lati isunmọ isunmọ gigun
Kokoro naa wọ inu ara nipasẹ awọ ti o fọ, awọn oju inu iṣan (fun apẹẹrẹ ẹnu, pharyngeal, ocular, abe, anorectal), tabi nipasẹ ọna atẹgun.Mpox le tan si awọn ọmọ ẹgbẹ miiran ti ile ati si awọn alabaṣiṣẹpọ ibalopo.Awọn eniyan pẹlu ọpọ ibalopo awọn alabašepọ wa ni ti o ga ewu.
Ẹranko si eniyan gbigbe ti mpox waye lati awọn ẹranko ti o ni arun si eniyan lati awọn geje tabi awọn nkan, tabi lakoko awọn iṣe bii ọdẹ, awọ ara, idẹkùn, sise, ṣiṣere pẹlu oku, tabi awọn ẹranko jijẹ.Iwọn ti kaakiri gbogun ti ni awọn olugbe ẹranko ni a ko mọ patapata ati pe awọn iwadii siwaju ti nlọ lọwọ.
Awọn eniyan le ṣe adehun mpox lati awọn nkan ti o doti gẹgẹbi awọn aṣọ tabi awọn aṣọ ọgbọ, nipasẹ awọn ipalara didasilẹ ni itọju ilera, tabi ni eto agbegbe gẹgẹbi awọn ile-iṣọ tatuu.
Awọn ami ati awọn aami aisan
Mpox fa awọn ami ati awọn aami aisan ti o maa n bẹrẹ laarin ọsẹ kan ṣugbọn o le bẹrẹ 1-21 ọjọ lẹhin ifihan.Awọn aami aisan maa n ṣiṣe ni ọsẹ 2-4 ṣugbọn o le pẹ diẹ ninu ẹnikan ti o ni eto ajẹsara ti ko lagbara.
Awọn ami aisan ti o wọpọ ti mpox ni:
- sisu
- ibà
- ọgbẹ ọfun
- orififo
- irora iṣan
- eyin riro
- kekere agbara
- awọn ọmu ti o wú.
Fun diẹ ninu awọn eniyan, aami aisan akọkọ ti mpox jẹ sisu, lakoko ti awọn miiran le ni awọn aami aisan oriṣiriṣi akọkọ.
Sisu naa bẹrẹ bi ọgbẹ alapin eyiti o ndagba sinu roro ti o kun fun omi ati pe o le jẹ nyún tabi irora.Bi sisu ti n san, awọn egbo naa gbẹ, erunrun lori ati ṣubu kuro.
Diẹ ninu awọn eniyan le ni ọkan tabi awọn egbo awọ diẹ ati awọn miiran ni awọn ọgọọgọrun tabi diẹ sii.Iwọnyi le han nibikibi lori ara gẹgẹbi:
- àtẹ́wọ́ àti àtẹ́lẹsẹ̀
- oju, ẹnu ati ọfun
- koto ati abe agbegbe
- anus.
Diẹ ninu awọn eniyan tun ni wiwu irora ti rectum tabi irora ati iṣoro nigbati wọn ba yoju.
Awọn eniyan ti o ni mpox jẹ akoran ati pe o le ṣe arun na si awọn miiran titi gbogbo awọn egbò yoo fi san ti awọ ara tuntun yoo ti ṣẹda.
Awọn ọmọde, awọn aboyun ati awọn eniyan ti o ni awọn eto ajẹsara ti ko lagbara wa ninu ewu fun awọn ilolu lati mpox.
Ni deede fun mpox, iba, irora iṣan ati ọfun ọfun han ni akọkọ.Sisu mpox bẹrẹ lori oju ati tan kaakiri lori ara, ti o gbooro si awọn ọpẹ ti awọn ọwọ ati awọn atẹlẹsẹ ẹsẹ ati pe o wa lori awọn ọsẹ 2-4 ni awọn ipele - macules, papules, vesicles, pustules.Awọn egbo fibọ ni aarin ṣaaju ki o to crusting lori.Scabs ki o si ṣubu ni pipa.Lymphadenopathy (swollen lymph nodes) jẹ kan Ayebaye ẹya-ara ti mpox.Diẹ ninu awọn eniyan le ni akoran laisi idagbasoke eyikeyi awọn ami aisan.
Ni agbegbe ti ibesile mpox agbaye eyiti o bẹrẹ ni ọdun 2022 (eyiti o fa pupọ julọ nipasẹ ọlọjẹ Clade IIb), aisan naa bẹrẹ ni oriṣiriṣi ni diẹ ninu awọn eniyan.Ni diẹ sii ju idaji awọn iṣẹlẹ, sisu le han ṣaaju tabi ni akoko kanna bi awọn aami aisan miiran ko si ni ilọsiwaju nigbagbogbo lori ara.Egbo akọkọ le wa ninu ikun, anus, tabi ni tabi ni ayika ẹnu.
Awọn eniyan ti o ni mpox le ṣaisan pupọ.Fun apẹẹrẹ, awọ ara le ni akoran pẹlu awọn kokoro arun ti o yori si abscesses tabi ibajẹ awọ ara to ṣe pataki.Awọn iloluran miiran pẹlu pneumonia, ikolu corneal pẹlu isonu ti iran;irora tabi iṣoro gbigbe, eebi ati igbe gbuuru ti o nfa gbigbẹ gbigbẹ nla tabi aito ounje;sepsis (ikolu ti ẹjẹ pẹlu idahun iredodo ti o tan kaakiri ninu ara), igbona ti ọpọlọ (encephalitis), ọkan (myocarditis), rectum (proctitis), awọn ara inu (balanitis) tabi awọn ọna ito (urethritis), tabi iku.Awọn eniyan ti o ni idinku ajesara nitori oogun tabi awọn ipo iṣoogun wa ni eewu ti o ga julọ ti aisan nla ati iku nitori mpox.Awọn eniyan ti o ni kokoro-arun HIV ti ko ni iṣakoso daradara tabi ti a ṣe itọju nigbagbogbo ni idagbasoke arun ti o lagbara.
Arun Arun
Iwoye Obo
Aisan ayẹwo
Idanimọ mpox le nira bi awọn akoran miiran ati awọn ipo le dabi iru.O ṣe pataki lati ṣe iyatọ awọn mpox lati adie, measles, awọn akoran awọ ara kokoro, scabies, Herpes, syphilis, awọn akoran miiran ti ibalopọ, ati awọn nkan ti ara korira ti oogun.
Ẹnikan ti o ni mpox le tun ni akoran ibalopọ miiran gẹgẹbi awọn herpes.Ni omiiran, ọmọde ti a fura si mpox le tun ni adie adie.Fun awọn idi wọnyi, idanwo jẹ bọtini fun eniyan lati gba itọju ni kutukutu bi o ti ṣee ṣe ati ṣe idiwọ itankale siwaju.
Iwari ti DNA gbogun nipasẹ iṣesi pq polymerase (PCR) jẹ idanwo yàrá ti o fẹ fun mpox.Awọn apẹẹrẹ idanimọ ti o dara julọ ni a mu taara lati sisu - awọ-ara, omi tabi awọn erunrun - ti a gba nipasẹ swabbing ti o lagbara.Ni laisi awọn ọgbẹ awọ ara, idanwo le ṣee ṣe lori oropharyngeal, furo tabi rectal swabs.A ko ṣe iṣeduro idanwo ẹjẹ.Awọn ọna wiwa egboogi le ma wulo nitori wọn ko ṣe iyatọ laarin awọn oriṣiriṣi orthopoxviruses.
Apo Idanwo Ilọra Antigen Iwoye ti Monkeypox jẹ apẹrẹ pataki fun wiwa in vitro ti antijeni ọlọjẹ monkeypox ninu awọn ayẹwo ifasilẹ pharyngeal eniyan ati pe o jẹ ipinnu fun lilo ọjọgbọn nikan.Ohun elo idanwo yii nlo ilana ti colloidal goolu immunochromatography, nibiti agbegbe wiwa ti membrane nitrocellulose (T line) ti bo pẹlu Asin egboogi-monkeypox monoclonal antibody 2 (MPV-Ab2), ati agbegbe iṣakoso didara (C-line) ti a bo pelu ewurẹ egboogi-esin IgG polyclonal antibody ati colloidal goolu ike eku anti-monkeypox virus monoclonal antibody 1 (MPV-Ab1) lori paadi ti o ni aami goolu.
Lakoko idanwo naa, nigbati a ba rii ayẹwo, Monkeypox Virus Antigen (MPV-Ag) ti o wa ninu ayẹwo naa darapọ pẹlu goolu colloidal (Au) ti o ni aami eku egboogi-ọbọ monkeypox monoclonal antibody 1 lati ṣẹda (Au-Mouse anti-monkeypox virus) monoclonal antibody 1-[MPV-Ag]) eka ajẹsara, eyiti o nṣan siwaju ninu awọ ara nitrocellulose.Lẹhinna o daapọ pẹlu Asin ti a bo anti-monkeypox virus monoclonal antibody 2 lati dagba agglutination “(Au MPV-Ab1-[MPV-Ag]-MPV-Ab2)” ni agbegbe wiwa (T-ila) lakoko idanwo naa.
Awọn ti o ku colloidal goolu aami Mouse anti-monkeypox kokoro monoclonal antibody 1 darapọ pẹlu ewurẹ egboogi-eku IgG polyclonal antibody ti a bo lori didara iṣakoso ila lati dagba agglutination ati idagbasoke awọ.Ti ayẹwo naa ko ba ni antijeni ọlọjẹ Monkeypox, agbegbe wiwa ko le ṣe eka ti ajẹsara, ati pe agbegbe iṣakoso didara nikan yoo ṣẹda eka ajẹsara ati idagbasoke awọ.Ohun elo idanwo yii pẹlu awọn itọnisọna alaye lati rii daju pe awọn alamọdaju le ṣe abojuto idanwo naa lailewu ati imunadoko lori awọn alaisan laarin akoko iṣẹju 15 kan.
Akoko ifiweranṣẹ: Oṣu Keje-25-2023